Στις μέρες μας, η λέξη mobbing τίθεται ολοένα και πιο συχνά στο προσκήνιο. Με τον όρο «mobbing» εννοούμε τον εκφοβισμό που λαμβάνει χώρα στον χώρο εργασίας και θα έλεγε κανείς, πως έχει γίνει της μόδας.
Με άλλα λόγια η έννοια αυτή περιγράφει φαινόμενα επαναλαμβανόμενης επιθετικότητας στο εργασιακό περιβάλλον, από εργαζόμενους που σκοπό έχουν να «βλάψουν» άλλους εργαζόμενους, συναδέλφους τους. Πιο αναλυτικά, το σύνδρομο mobbing μπορεί να οριστεί ως η άσκηση, είτε στο συναδελφικό πλαίσιο είτε μεταξύ ανωτέρου και υφισταμένου, επιθετικής συμπεριφοράς που σκοπό έχει την απομάκρυνση του ενός από την εργασία.
Mobbing vs Bullying: Ποια είναι η διαφορά;
Το mobbing είναι μια έννοια που διαχωρίζεται πλήρως από τον όρο «bullying» που συχνά ακούτε να γίνεται λόγος στο σχολικό πλαίσιο. Αυτό συμβαίνει γιατί ο όρος «bullying» περιλαμβάνει και πράξης σωματικής βίας και επιθετικότητας, γεγονός που δεν χαρακτηρίζει το mobbing.
Το mobbing από την άλλη πλευρά περιλαμβάνει μια μορφή συγκεκαλυμμένης επιθετικότητας μέσα από την άσκηση πίεσης σ’ έναν εργαζόμενο, η οποία μπορεί να αποβεί εξαιρετικά βλαπτική τόσο για την απόδοσή του, όσο και για την υγεία του σωματική και ψυχική.
Πώς εμφανίζεται το mobbing;
- Με διαρκείς και αδικαιολόγητες επικρίσεις
- Με διαρκείς και αδικαιολόγητες συκοφαντίες
- Με την ανάθεση άχαρων και υποτιμητικών καθηκόντων
- Με ενέργειες που μπορούν να θίξουν την επαγγελματική εικόνα του θύματος
- Με ενέργειες που μπορούν να θίξουν την κοινωνική εικόνα του θύματος στο πλαίσιο των εργασιακών του σχέσεων.
- Με λόγια, εκφοβισμούς, πράξεις, χειρονομίες και τρόπους οργάνωσης της εργασίας που έχουν σκοπό να προσβάλλουν την προσωπικότητα του θύματος, την αξιοπρέπεια και την σωματική και ψυχική του ακεραιότητα.
- Με μονομερή γραπτά που έχουν σκοπό να θίξουν την προσωπικότητα, την αξιοπρέπεια και την σωματική και ψυχική ακεραιότητα του θύματος.
Ποιες είναι οι μορφές του mobbing
Το mobbing μπορεί να πάρει διάφορες μορφές όπως:
- Ο εκφοβισμός από τον προϊστάμενο ή τον μάνατζερ προς τον υφιστάμενο
- Ο εκφοβισμός/κατηγορίες από υφιστάμενο προς τον μάνατζερ
- Ο εκφοβισμός από έναν εργαζόμενο προς τον συνάδελφό του
Τα σωματικά και ψυχολογικά συμπτώματα του mobbing
Η ηθική παρενόχληση είναι απολύτως φυσιολογικό να αφήνει το αποτύπωμά της τόσο στο σώμα σας όσο και στην ψυχή σας. Μερικά από τα κύρια και παρατηρήσιμα συμπτώματα είναι τα εξής:
- Πονοκέφαλος
- Αίσθημα κόπωσης
- Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
- Δυσκολία στη συνεργασία (εντός και εκτός εργασίας)
- Δυσκολία στη συγκέντρωση
- Μειωμένη αντοχή στο άγχος
- Δυσκολία στον ύπνο
- Κατάθλιψη
- Ανάπτυξη μανίας/ υπομανίας
- Άλλες διαταραχές διάθεσης
- Ευερεθιστότητα
- Επιθετική συμπεριφορά
- Αυτοκτονικός ιδεασμός
- Επαγγελματική εξουθένωση (burnout)
- Σύνδρομο χρόνιας κόπωσης
Τα συμπτώματα που μπορεί να εμφανίσουν εργαζόμενοι που δέχονται συμπεριφορές ηθικής παρενόχλησης μπορούν να συγκριθούν με τα συμπτώματα που εμφανίζουν άνθρωποι που έχουν βιώσει πόλεμο ή φυλάκιση.
Πώς να αντιμετωπίσεις την επιθετική συμπεριφορά
Ποια τακτική αντιμετώπισης επιθετικών, εκφοβιστικών και υποτιμητικών συμπεριφορών, είναι η κατάλληλη για εσάς;
Σίγουρα η αντιμετώπιση τέτοιων συμπεριφορών είναι μια δύσκολη και ψυχοφθόρα υπόθεση, που επιφορτίζεται με το βάρος των συνεχόμενων και αλλεπάλληλων αλλαγών σε κάθε «σκηνικό» κοινωνικό, οικονομικό, πολιτικό, νομοθετικό, και φυσικά εργασιακό.
Ωστόσο κάποιες τακτικές αντιμετώπισης είναι οι εξής:
- Αποφυγή της απευθείας και της κατά μέτωπο σύγκρουσης
- Η υποστήριξη της στάσης σας με αποφασιστικότητα, διεκδικητικότητα και επιχειρήματα
- Η δημιουργία συμμαχικών σχέσεων με άτομα που αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα μέσα στην επιχείρηση, βιώνουν την ίδια συμπεριφορά και ενοχλούνται από παρόμοια συμβάντα.
- Προσανατολισμός στη δράση με σκοπό την επίλυση του προβλήματος. Για να γίνει αυτό χρειάζεται τα παράπονά σας να ακουστούν και να κάνετε τα πρώτα βήματα προς την επίλυση.