Η θετική επίδραση της μουσικής στον οργανισμό έχει αναδειχθεί από σειρά επιστημονικών ερευνών και μετρήσεων σε δείκτες υγείας. Μπορεί να συμβάλει στην ηρεμία και χαλάρωση «ρίχνοντας» τα επίπεδα κορτιζόλης (ορμόνη του στρες) και επιβραδύνοντας τον καρδιακό ρυθμό. Επιπλέον, σύμφωνα με μεγάλη ανασκόπηση 400 σχετικών μελετών, έδειξε πως βελτιώνει επιπλέον το ανοσοποιητικό σύστημα, μειώνει το άγχος και προωθεί την κοινωνικοποίηση.
Η ακρόαση μουσικής αποτέλεσε σανίδα σωτηρίας τη σκληρή περίοδο της πανδημίας του κορωνοϊού, οπότε τα αυστηρά lockdown μας απομόνωσαν και περιόρισαν για μήνες στο σπίτι. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της ομάδας στο Facebook «Music will save the world (also in the covid-19 era), προϊόν έμπνευσης και δημιουργίας μιας ομάδας πνευμονολόγων από νοσοκομεία της χώρας μας κατά την κορύφωση του πρώτου επιδημικού κύματος (Απρίλιος 2020), για τους οποίους η μουσική αποτέλεσε το αποκούμπι τις ημέρες του «μένουμε σπίτι» και της διαχείρισης υψηλού αριθμού περιστατικών COVID-19.
1. Η μουσική ως ευχαρίστηση
Το κέντρο ανταμοιβής του εγκεφάλου είναι ο λόγος που η ακρόαση μουσικής συνδέεται με την ευχαρίστηση και προσλαμβάνεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που αντιδρούν τα εγκεφαλικά νευρικά κυκλώματα που σχετίζονται με το αίσθημα ανταμοιβής στις περιπτώσεις της σεξουαλικής πράξης, των εξαρτησιογόνων ουσιών, του χρήματος και του φαγητού. «Είναι ο λόγος που η μουσική αποτελεί παγκόσμια αξία», εξηγεί και προσθέτει πως οι ακροατές βιώνουν τα ισχυρότερα αισθήματα όταν συμβαίνει κάτι απροσδόκητο.
2. Η μουσική ως κάθαρση
Η μουσική μπορεί να φιλτράρει τα συναισθήματά μας και να απομακρύνει τα αρνητικά όπως θυμός, δυσφορία, θλίψη και πένθος. Όταν ακούμε μια θλιβερή μελωδία ή παρακολουθούμε μια αντίστοιχη ταινία, εξηγεί ο Δρ Heshmat, αποσυνδεόμαστε από οποιαδήποτε πραγματική απειλή ή κίνδυνο αντιπροσωπεύουν τα έργα ενώ όταν συγκινούμαστε από την ομορφιά της λυπημένης μουσικής, βιώνουμε εις βάθος μια πτυχή του συναισθηματικού μας εαυτού. Δεν είναι τυχαίο πως η μουσική, σύμφωνα με έρευνες, ανακουφίζει άτομα που υπέστησαν εγκεφαλικό επεισόδιο από τις ψυχολογικές επιπτώσεις της περιπέτειας υγείας.
3. Γινόμαστε «ένα» με τη μουσική
Το να αφεθούμε στη μελωδία και να συντονιστούμε μαζί της της είναι πηγή μεγάλης ευχαρίστησης, όπως άλλωστε μπορεί κανείς να διαπιστώσει παρατηρώντας τη χαρά σε ανθρώπους που «αφήνονται» στους ρυθμούς της χορευτικής μουσικής. Από την άλλη, η αργή και σταθερή μουσική μας χαλαρώνει καθώς μειώνει το στρες και τους ρυθμούς του σώματος όπως τον καρδιακό. Αυτό συμβαίνει γιατί οι εσωτερικοί μας ρυθμοί (π.χ. καρδιακοί παλμοί) επιταχύνουν ή επιβραδύνουν έως ότου γίνουν «ένα» με τη μουσική.
4. Μια μέθοδος κοινωνικοποίησης
Η μουσική προωθεί το αίσθημα άνεσης, ευεξίας και κοινωνικής σύνδεσης μεταξύ των ανθώπων, κάτι που αποτυπώνεται και στον τρόπο που ο ρυθμός μας φέρνει κοντά όταν συγχρονιζόμαστε για τις ανάγκες ενός ομαδικού χορού όπως οι δικοί μας παραδοσιακοί, κατά τη συμμετοχή μας σε χορωδία ή απλώς ενώνοντας τα δάχτυλά μας σύμφωνα με τη μελωδία. Αυτό άλλωστε εξηγεί και τη σπουδαιότητα της μουσικής υπόκρουσης σε ένα ρομαντικό ραντεβού. Ο συνδυασμός μάλιστα χορού και μουσικής αποτελεί «φάρμακο» για τις γυναίκες που βρίσκονται στην μετεμμηνόπαυση καθώς, υποστηρίζει σχετική μελέτη, όχι μόνο βελτιώνει τη φυσική τους κατάσταση, αλλά και τη διάθεση και την αυτοεκτίμηση τους.
5. Ο καλύτερός μας φίλος
Η μουσική μπορεί να υποκαταστήσει τη φυσική παρουσία φίλων όταν αυτή δεν είναι δυνατή και να μας βοηθήσει να αντεπεξέλθουμε σε δύσκολες ψυχολογικές δοκιμασίες. Η χαλαρωτική μουσική επί παραδείγματι, μπορεί να σταθεί σύμμαχος κατά της μοναξιάς και του άγχους, ενώ στίχοι τραγουδιών που μοιάζουν «να γράφτηκαν για εμάς», μπορούν να δώσουν φωνή σε ενδόμυχα συναισθήματα ή ανομολόγητες εμπειρίες. Μπορείτε να διαβάσετε εδώ γιατί η μουσική αποτελεί μια ανέξοδη «θεραπεία» της μοναξιάς.
6. Γλυκιά νοσταλγία
Η μουσική αποτελεί μια εκ των σίγουρων και ισχυρότερων μεθόδων αφύπνισης του θυμικού και των αναμνήσεων, έναν οδηγό που θα μας πάρει από το χέρι και θα μας ξεναγήσει σε γεγονότα-σταθμούς της ζωής μας. Χάρη στις μελωδίες, απολαμβάνουμε ένα νοσταλγικό ταξίδι σε εμπειρίες που αναβιώνουν μέσα από την πιο ζωηρή μας φαντασία.